KODI-00002v1-A01: Formati i Orës

Standardi KODI-00002v1: Formati i Orës në Gjuhën Shqipe

Të dhënat e Standardit

Identifikuesi (KID)	KODI-00002v1-A01
Versioni	1
Data e lëshimit	26 korrik 2025
Statusi	Aktiv

Qëllimi

Ky standard përcakton rregullat e unifikuara për shkrimin dhe interpretimin e orës në gjuhën shqipe. Qëllimi është të eliminohet çdo paqartësi mes formatit 24-orësh dhe atij 12-orësh, dhe të standardizohet përdorimi i brezave kohorë, duke siguruar saktësi në komunikimin zyrtar, teknik dhe të përditshëm.

Fusha e Zbatimit

Standardi zbatohet në të gjitha dokumentet zyrtare, sistemet e transportit, mediat, botimet akademike dhe në çdo formë tjetër komunikimi ku saktësia kohore është thelbësore.

Rregullat e Formatimit

Formati Zyrtar (24-orësh)

Formati 24-orësh është standardi zyrtar dhe i rekomanduar për të gjitha përdorimet formale për shkak të qartësisë së tij absolute.

1. Struktura: Renditja është Orë:Minuta:Sekonda (HH:mm:ss).
2. Ndarësi: Elementet ndahen ekskluzivisht me dy pika (:).
3. Sekondat: Përfshirja e sekondave është opsionale, përveçse kur kërkohet precizion i lartë.
4. Zero Para-shtesë: Përdorimi i zeros para-shtesë është opsional për orët (p.sh., 7:05), por i detyrueshëm për minutat dhe sekondat (p.sh., 19:05:01).
   • Shembuj Korrektë: 19:12, 21:30:45, 7:05, 07:05:01

Formati i Përditshëm (12-orësh)

Formati 12-orësh lejohet në komunikimin joformal, por duhet të ndjekë rregulla strikte për të shmangur keqkuptimet.

1. Prapashtesat: Ky format mund të përdorë prapashtesat PD (Para Dite) dhe MD (Mbasdite).
   • PD (Para Dite): Për intervalin kohor 00:00 – 11:59.
   • MD (Mbasdite): Për intervalin kohor 12:00 – 23:59.
2. Rregulli i Paqartësisë: Në mungesë të prapashtesës, një orë e shkruar në formatin 12-orësh (p.sh., 7:12) interpretohet gjithmonë si orë e paradites (PD).
3. Rregulli i Detyrueshëm për Mbasditen: Një orë që i përket intervalit të mbasdites duhet të shkruhet ose në formatin 24-orësh (19:12) ose të shoqërohet me prapashtesën MD (7:12 MD).

Formati me Precizion të Lartë (Me Milisekonda)

Përdoret për kontekste teknike ose shkencore ku kërkohet saktësi maksimale.

1. Struktura: HH:mm:ss.ms.
2. Përfshirja e Sekondave: Përfshirja e sekondave është e detyrueshme.
3. Ndarësi i Milisekondave: Ndahen nga sekondat me anë të një pike (.).
4. Formati i Milisekondave: Duhet të shkruhen gjithmonë me tre shifra (000 deri në 999).
   • Shembull Korrekt: 19:12:45.123

Përcaktimi i Brezit Kohor

Kur është e nevojshme të specifikohet një brez kohor, shkurtesa e tij vendoset pas orës, e ndarë me një hapësirë.

1. Formati: Shkurtesa duhet të jetë gjithmonë me tre shkronja të mëdha.
2. Shembuj Kryesorë për Evropën Qendrore:
   • KEQ: Koha e Evropës Qendrore (CET - Central European Time).
   • KVEQ: Koha Verore e Evropës Qendrore (CEST - Central European Summer Time).
3. Shënim: KODI mund të publikojë një standard të veçantë me listën e plotë të shkurtesave zyrtare për brezat kohorë ndërkombëtarë.

Shembuj Përmbledhës

Përshkrimi	Shembulli Korrekt	Shpjegimi / Ekuivalenti
Ora zyrtare (24-orësh)	22:05	10:05 MD
Ora e mëngjesit (12-orësh)	8:30 ose 8:30 PD	Ekuivalente me 08:30
Ora e mbrëmjes (12-orësh)	8:30 MD	Ekuivalente me 20:30
Ora me brez kohor	14:35 KVEQ	Ora aktuale në Zyrih, Zvicër (Koha Verore e Evropës Qendrore)
Ora me precizion të lartë	06:45:33.750	6:45:33.750 PD