Po redaktohet
Gjuha shqipe
(paragraf)
Kërceni tek navigimi
Kërceni tek kërkimi
Kujdes:
S’jeni i regjistruar. Adresa juaj IP do të jetë e dukshme publikisht, nëse bëni ndonjë redaktim. Nëse
hyni
ose
krijoni një llogari
, përveç përfitimesh të tjera, redaktimet tuaja do t’i atribuohen emrit tuaj të përdoruesit.
Kontrolli anti-spam.
Mos
e plotëso këtë!
=== Afinitetet gjuhësore === {{Kryesor|Gjuha ilire|Gjuha Paleo-Sarde}} Shqipja konsiderohet një [[Gjuha e izoluar|gjuhë e izoluar]] brenda familjes indo-evropiane; asnjë gjuhë tjetër nuk është e lidhur drejtpërdrejt me [[Familjet e Gjuhëve|degën]] e saj. Të vetmet gjuhë të tjera që janë anëtare të vetme mbijetuese të një dege të gjuhëve indo-evropiane janë [[Gjuha armene|armenishtja]] dhe [[greqishtja]]. Gjuha shqipe është pjesë e [[Familjet e Gjuhëve|grupit gjuhësor]] [[Gjuhët indo-evropiane|indo-evropian]] dhe konsiderohet të ketë evoluar nga një prej gjuhëve [[Gjuhët paleo-ballkanike|paleo-ballkanike]] të antikitetit,<ref>Fine, JA. ''Ballkani mesjetar i hershëm''. Universiteti i Michigan Press, 1991. f.11. [https://books.google.com/books?id=YbS9QmwDC58C&printsec=frontcover&dq=isbn:0472081497&cd=1#v=onepage&q=&f=false Google Books]</ref><ref>Në librin e tij të fundit, [[Eric P. Hamp|Eric Hamp]] mbështet tezën se gjuha ilire i përket grupit veriperëndimor, se gjuha shqipe rrjedh nga gjuha ilire dhe se shqipja është e lidhur me Messapic, e cila është dialekt i mëparshëm ilir (Studimet krahasuese në gjuhën shqipe, 2007) .</ref><ref>Gjuhët e lashta të Evropës - Roger D. Woodard "Gjuha moderne shqipe, që është konjektuar, është pasardhëse direkt nga ilirët e lashtë ..."</ref> megjithëse ende është e paqartë se cila gjuhë e veçantë paleo-ballkanike përfaqëson paraardhësin e gjuhës shqipe ose ku në Evropën Jugore jetonte popullata.<ref>Curtis, Matthew Cowan. [https://eric.ed.gov/?id=ED546136 "Slavic-Albanian Language Contact, Convergence, and Coexistence"].(Kontakti i gjuhës sllavo-shqipe, konvergjenca dhe bashkëjetesa) ProQuest LLC. faqe 16. E pranuar më 31 mars 2017. Përgjithësisht pranohet se shqiptarët vazhdojnë një nga gjuhët e lashta të Ballkanit, ndonëse dijetarët nuk pajtohen se në cilën gjuhë ata flisnin dhe në cilën zonë të Ballkanit ata zunë përpara migrimit të sllavëve në Ballkan.</ref> Në përgjithësi nuk ka dëshmi të mjaftueshme për ta lidhur shqipen me një prej këtyre gjuhëve, qoftë një nga [[Gjuha ilire|gjuhët ilire]] (nga të cilat historianët më së shumti e konfirmojnë), ose [[Gjuha trake|trake]] dhe [[Gjuha dake|dake]].<ref>Curtis, Matthew Cowan. [https://eric.ed.gov/?id=ED546136 "Slavic-Albanian Language Contact, Convergence, and Coexistence"]. (Kontakti i gjuhës sllavo-shqipe, konvergjenca dhe bashkëjetesa). ProQuest LLC. faqe 18. Marrjen e 31 marsit 2017. Pra, ndërsa gjuhëtarët mund të debatojnë për lidhjet midis gjuhës shqipe dhe atyre të vjetra të Ballkanit dhe ndërkohë që shumica e shqiptarëve mund të marrin lidhjen gjenealogjike me ilirishten si të pakundërshtueshme, mbetet fakti se ka dëshmi të pamjaftueshme për të lidhur ilirët , trakët, apo dakët me ndonjë gjuhë, përfshirë shqipen.</ref> Midis këtyre mundësive, ilirishtja zakonisht konsiderohet të jetë prova më e mundshme.<ref>Ranko Matasoviq (2012). "Një skemë gramatike shqiptare për studentët e gjuhëve indoeuropiane". Parardhësi më i mundshëm i shqiptarëve ishin ilirët, meqenëse shumë nga Shqipëria e sotme ishin të banuara nga ilirët gjatë antikitetit, por krahasimi i dy gjuhëve është i pamundur sepse pothuajse asgjë nuk dihet për ilirët ... Është më pak a priori mund të supozohet se një gjuhë e vetme flitej në të gjithë Ilirikumin, nga lumi Arsia në Istria, deri në Epir në Greqi, kur një uniformitet i tillë gjuhësor nuk gjendet askund tjetër në Evropë përpara pushtimit romak. Për më tepër, ekzaminimi i emrave personalë dhe toponimeve nga Illyricum tregon se disa zona onomastike mund të dallohen dhe këto zona onomastike mund të korrespondojnë me gjuhët e ndryshme të folura në Ilirikun e lashtë. Nëse ilirët në të vërtetë flasin disa gjuhë të ndryshme, lind pyetja - nga e cila zhvillohet shqipja gjuha 'ilire' dhe kjo pyetje nuk mund të përgjigjet derisa të zbulohen të dhëna të reja.</ref> Edhe pse shqiptarët ndajnë [[isogloss]] leksik me [[Gjuha greke|greqishten]], [[gjuhët gjermanike]], dhe në një masë më të vogël me [[gjuhët baltike|balto]]-[[Gjuhët sllave|sllave]], fjalori i shqipes është mjaft i dallueshëm. Në vitin 1995, Taylor, Ringe dhe Warnow, duke përdorur teknika sasiore gjuhësore, gjetën se shqipja duket që përbën një "nëngrup me gjuhët gjermanike". Megjithatë, ata argumentuan se ky fakt nuk është i rëndësishëm, pasi shqipja ka humbur shumë nga fjalori dhe morfologjia e saj origjinale, dhe kështu kjo "lidhje që duket e ngushtë me gjuhët gjermanike mbështetet vetëm në disa ngjashmëri leksikore - pothuajse asnjë dëshmi fare"<ref>Ann Taylor, Donald Ringe and Tandy Warnow, 2000, "[https://books.google.com.au/books?id=RtsLKLhCZ0EC&pg=PA392&dq=Character+Based+Reconstruction+of+a+Linguistic+Cladogram+Albanian&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=Albanian%20cognates&f=false Character Based Reconstruction of a Linguistic Cladogram]", ("Rindërtimi i Karakteri i një Cladogrami Gjuhësor"), në (eds) John Charles Smith, Delia Bentley Gjuhësi Historike 1995: Vëllimi 1: Çështje të përgjithshme dhe gjuhë jo-gjermanike. Dokumente të përzgjedhura nga Konferenca e 12-të Ndërkombëtare mbi Gjuhësinë Historike, Mançester, gusht 1995, Amsterdam, botimi i John Benjamins, f. 400.</ref>
Përmbledhje:
Ju lutemi, vini re! Të gjitha kontributet në Enciklopedi Puro Shqiptare jepen për publikim sipas Creative Commons Attribution (shiko
Project:Të drejtat e autorit
për më shumë detaje). Nëse ju nuk dëshironi që shkrimet tuaja të redaktohen pa mëshirë dhe të shpërndahen sipas dëshirës, atëherë mos i vendosni këtu.
Gjithashtu, ju po na premtoni ne që gjithçka e keni shkruar vetë, ose e keni kopjuar nga një domain publik ose nga burime të tjera te hapura.
Mos vendosni material të mbrojtur nga e drejta e autorit pa leje!
Anuloje
Ndihmë për redaktim
(hapet në një dritare të re)
Menu lëvizjesh
Mjetet e mia
Nuk keni hyrë brenda
Diskutimi
Kontribute
Krijo llogari
Hyni
Emërhapësira
Faqja
Diskutim
shqip
Shikime
Lexo
Redakto
Përpunoni burim
Shihni historikun
Më shumë
Kërko
Lëvizje
Faqja kryesore
Ndryshimet e fundit
Faqe e rastit
Ndihmë rreth MediaWiki-t
Faqet e veçanta
Mjete
Lidhjet këtu
Ndryshime të ndërvarura
Informacioni i faqes